Ile warte są twoje pieniądze? Ocena z perspektywy siły nabywczej

1.Siła nabywcza – co to dokładnie jest, od czego zależy?

Siła nabywcza pieniądza to rzeczywista wartość pieniądza – określenie, ile dóbr i usług po danych cenach można zakupić za wybraną jednostkę pieniądza. Jej poziom nie jest stały, naturalnie ulega zmianom, jest ściśle związana z poziomem inflacji oraz wskaźnikiem ogólnego poziomu cen, a w następstwie tego- czynnikami gospodarczymi. Gdy w gospodarce występuje wzrost cen przy założeniu niezmienności dochodów obywateli, siła nabywcza zmniejsza się, gdyż coraz mniej możemy kupić za tą samą kwotę pieniędzy. Jej pomiar jest kluczowy, gdyż to ona wskazuje obecny poziom życia gospodarstwa domowego przy określonych zarobkach oraz znanych kosztach utrzymania.

Poniżej zostaną przedstawione wyniki raportu GfK, który bada siłę nabywczą w 42 państwach Europy.

2.Wyniki

Dane za 2021 rok wskazują, że przeciętny mieszkaniec Europy miał do dyspozycji 15 055 EUR (wzrost o 8,4% względem 2020 r.), a w Polsce mógł wydać 8 294 EUR (wzrost o 16,1% względem 2020 r.), czyli ok. 45% poniżej średniej europejskiej. Uplasowało nas to zarówno w 2021, jak i 2020 roku na 28 pozycji spośród 42 państw w europejskim rankingu.

Trzeba zwrócić jednak uwagę na to, że ranking tworzony jest na podstawie danych nie uwzględniających wartości inflacji.

3.Big Mac i pozostałe

Analizą, która powie nam więcej oraz pozwoli zorientować się w poziomie siły nabywczej naszego pieniądza, będzie porównanie cen pewnego burgera w Polsce i USA. Na podstawie słynnego, nieformalnego wskaźnika Big Maca mierzącego niedowartościowanie walut i ich siłę nabywczą policzyliśmy następujące parametry:

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS oraz DataNasdaq.

Dane zostały zebrane dla okresów: 31.01.2017 – 31.07.2022 oraz 31.01.2012 – 31.07.2022.

Wnioski są następujące: w obu przedziałach czasowych nasze wynagrodzenia rosły szybciej niż inflacja, co znaczy, że przeciętnego obywatela Polski stać na coraz więcej dóbr z typowego koszyka konsumenckiego. Jednakże wzrost ceny Big Maca w popularnej sieci fast food była wyższa, mogliśmy go kupić mniej, niż w 2012 roku za tą samą pensję. Tymczasem ceny burgera w USA oraz kurs dolara względem złotówki wzrosły mniej niż inne kategorie, więc nasza siła nabywcza waluty obcej się zwiększała.

Warto pamiętać, że są to obliczenia bazujące na średnich, tendencjach dla całej populacji. Jeśli zarabiasz poniżej średniej, lub twoja pensja nie rośnie tak jak zakłada model, twoja sytuacja materialna ulega pogorszeniu. A takich osób w Polsce są miliony.